به گزارش مجله خبری نگار، برخی نوشیدنیها و غذاها، مانند آب مرکبات و سبزیجات سبز تیره، منابع خوبی از فولات هستند. دریافت نکردن فولات کافی میتواند در عرض چند هفته منجر به کمبود آن شود. همچنین در صورت داشتن یک بیماری یا جهش ژنتیکی که مانع از جذب یا تبدیل فولات به شکل قابل استفاده آن در بدن شود، کمبود ممکن است رخ دهد.
کمبود فولات میتواند باعث کم خونی شود. کم خونی وضعیتی است که در آن گلبولهای قرمز بسیار کمی دارید. کم خونی میتواند بافتهای شما را از اکسیژن مورد نیاز محروم کند، زیرا گلبولهای قرمز حامل اکسیژن هستند. این وضعیت بر عملکرد گلوبولهای قرمز تأثیر میگذارد. به ویژه، فولات در افرادی که در سنین باروری هستند مهم است. کمبود فولات در دوران بارداری میتواند منجر به نقصهایی در نوزاد در هنگام تولد شود. اکثر مردم فولات کافی را از غذا دریافت میکنند. در حال حاضر بسیاری از غذاها دارای فولات غنی شده به شکل اسید فولیک، نسخه مصنوعی فولات، برای جلوگیری از کمبود هستند. با این حال، مصرف مکمل برای زنان قبل از بارداری توصیه میشود.
علائم کمبود فولات اغلب خفیف است. علائم آن شامل:
کم خونی
خستگی
موی خاکستری
زخمهای دهان
تورم زبان
مشکلات رشد
نوروپاتی محیطی (نتیجه آسیب به یک یا چند گروه از اعصاب)
علائم کم خونی که به دلیل کمبود فولات رخ میدهد عبارتند از:
خستگی مداوم
ضعف
بی حالی
پوست رنگ پریده
تنگی نفس
تحریک پذیری
فولات یک ویتامین محلول در آب است. در آب حل میشود و در سلولهای چربی شما ذخیره نمیشود. این بدان معنی است که شما باید فولات را در رژیم غذایی خود به طور پیوسته مصرف کنید، زیرا بدن شما نمیتواند آن را ذخیره کند. مقادیر اضافی ویتامینهای محلول در آب از طریق ادرار دفع میشود. علل کمبود فولات عبارتند از:
رژیم غذایی فقیر از لحاظ میوه، سبزیجات تازه و غلات غنی شده دلیل اصلی کمبود فولات است. علاوه بر این، پختن بیش از حد غذا گاهی اوقات میتواند ویتامینها را از بین ببرد. اگر به اندازه کافی غذاهای غنی از فولات مصرف نکنید، سطح فولات در بدن شما میتواند در عرض چند هفته کاهش یابد.
شرایطی که بر جذب در دستگاه گوارش تأثیر میگذارد میتواند باعث کمبود فولات شود. این بیماریها عبارتند از:
بیماری کرون؛ بیماری سلیاک؛ انواع خاصی از سرطان ها؛ مشکلات کلیوی شدید که نیاز به دیالیز دارند.
برخی از افراد دارای یک جهش ژنتیکی هستند که بدن آنها را از تبدیل صحیح و کارآمد فولات غذایی یا مکملها به شکل قابل استفاده آن، یعنی متیل فولات، باز میدارد.
برخی از داروها میتوانند باعث کمبود فولات شوند. این داروها شامل موارد زیر هستند:
فنی توئین
متوپریم-سولفامتوکسازول
متوترکسات
سولفاسالازین
الکل در جذب فولات اختلال ایجاد میکند. همچنین باعث افزایش دفع فولات از طریق ادرار میشود.
عواملی که ممکن است احتمال کمبود فولات را افزایش دهند عبارتند از: سوء مصرف شدید الکل؛ بارداری؛ دوره سنی باروری؛ خوردن غذاهای بیش از حد پخته شده؛ مصرف یک رژیم غذایی فاقد ویتامین، بیماریها و شرایط پزشکی مانند کمخونی داسی شکل؛ وضعیت اجتماعی-اقتصادی پایین؛ سالمندان ساکن در خانه سالمندان؛ جهش ژنتیکی یا پلی مورفیسم ژنتیکی در ژن؛ سندرمهای سوء جذب، مانند بیماری سلیاک و بیماری التهابی روده؛ داروهای خاص.
اسید فولیک در بارداری بسیار مهم است. اسید فولیک میتواند به جلوگیری از ایجاد برخی نقصهای تولد به نام نقص لوله عصبی در نوزادان کمک کند. نقص لوله عصبی یک مشکل جدی است، زیرا بر نخاع یا مغز تأثیر میگذارد. انواع نقص لوله عصبی در زیر شرح داده شده:
۱-اسپینا بیفیدا: این وضعیت زمانی رخ میدهد که نخاع یا مغز کودک در رحم به طور کامل رشد نمیکند. نوزادانی که با اسپینا بیفیدا متولد میشوند ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند و اغلب فلج و سایر ناتوانیهای جسمی دارند.
آنسفالی: این وضعیتی است که در آن مغز و جمجمه کودک به طور کامل در رحم تشکیل نمیشود. در بیشتر موارد، نوزادان مبتلا به آنسفالی مرده به دنیا میآیند یا مدت کوتاهی پس از تولد میمیرند.
همه افراد در سنین باروری باید اسید فولیک کافی دریافت کنند.
این نقصهای تولد خیلی زود در بارداری اتفاق میافتد، معمولا قبل از اینکه فرد بفهمد باردار است. از آنجایی که بسیاری از بارداریها برنامه ریزی نشده اند، متخصصان توصیه میکنند که همه افراد در سنین باروری مقادیر کافی اسید فولیک دریافت کنند، حتی اگر قصد باردار شدن ندارند.
از آنجا که فولات برای تولید طبیعی گلبولهای قرمز مورد نیاز است عوارض کمبود آن به شکل موارد زیر بروز میکند:
*کم خونی مگالوبلاستیک، به این معنی که گلبولهای قرمز بزرگتر از حد طبیعی هستند و به طور کامل رشد نکرده اند
*سطح پایین گلبولهای سفید و پلاکتها
*نقصهای جدی هنگام تولد در نخاع و مغز نوزاد، که به آن نقص لوله عصبی میگویند
*نوروپاتی محیطی
کمبود فولات با آزمایش خون تشخیص داده میشود. پزشکان اغلب سطح فولات افراد باردار را در طول معاینات بارداری آزمایش میکنند.
درمان کمبود فولاتا شامل افزایش دریافت فولات در رژیم غذایی است. همچنین میتوانید مکمل فولات یا اسید فولیک مصرف کنید. کسانی که دارای یک جهش ژنتیکی هستند که بر جذب فولات اثر میگذارد، معروف به MTHFR، باید فولات متیله مصرف کنند تا از کمبود آن جلوگیری کنند. فولات اغلب با سایر ویتامینهای B در مکملها ترکیب شده است. گاهی اوقات به این ویتامینها ویتامین B کمپلکس میگویند. افراد باردار باید به طور کامل از مصرف الکل خودداری کنند و افراد دیگری که کمبود فولات دارند باید مصرف الکل خود را کاهش دهند.
برای جلوگیری از کمبود فولات از یک رژیم غذایی مغذی استفاده کنید. غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی فولات هستند عبارتند از: سبزیجات برگدار و سبز رنگ مانند بروکلی و اسفناج، کلم بروکسل، نخود فرنگی، مرکبات، میوههایی مانند موز و خربزه، آب گوجه، تخم مرغ، لوبیا، حبوبات، قارچ، مارچوبه، کلیه، جگر، گوشت طیور، گوشت قرمز، صدف، سبوس گندم، غلات غنی شده. دوز توصیه شده فولات ۴۰۰ میکروگرم در روز است. افرادی که قصد بارداری دارند باید مکمل فولات مصرف کنند. فولات برای رشد طبیعی جنین حیاتی است. اگر جهش ژنتیکی مرتبط با فولات دارید، باید از غذاهای غنی شده با اسید فولیک اجتناب کنید. انواع خاصی از این جهش ژنتیکی از تجزیه اسید فولیک به متیل فولات جلوگیری میکند. افرادی که داروهایی مصرف میکنند که باعث کمبود فولات میشوند، باید مکمل هم مصرف کنند، اما مهم است که ابتدا با پزشک مشورت کنند.
منبع:مانکن